Opodatkowanie VAT chirurgii plastycznej

Zabiegi medycyny estetycznej są wykonywane przez osoby legitymujące się posiadaniem wymaganych kwalifikacji potwierdzonych określonymi dokumentami. Pomimo że świadczenie te realizują osoby wykonujące zawód medyczny to nie korzystają ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem VAT. Nie spełniają one bowiem wymogu „terapeutyczności”. Opodatkowanie VAT chirurgii plastycznej nie budzi wątpliwości.

Kiedy jest możliwe zwolnienie usług medycznych z VAT

Usługi opieki medycznej, po spełnieniu kilku warunków, korzystają ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem od towarów i usług. Zwolnienie wynika z polskiej ustawy o podatku od towarów i usług (z uregulowań zawartych w art. 43 ust. 1 pkt 18) – 19) oraz przepisów prawu UE (dyrektywa Rady 2006/112/WE w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej).

Mówiąc najbardziej  ogólnie tym co musi charakteryzować daną usługę medyczną jako zwolnioną z opodatkowania jest jej cel terapeutyczny. Chodzi o to, że celem udzielenia świadczenia medycznego musi być dążenie do zachowania, przywracania,  ratowania lub poprawie zdrowia. Jeżeli świadczenie nie będzie realizowało tego celu terapeutycznego, to świadczenie takiej usługi będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Bez znaczenia będze to, że uznamy je za świadczenie medyczne (np. operacja chirurgii plastycznej)

Zabiegi chirurgii plastycznej a zwolnienie z VAT

Jaki jest przykład świadczeń medycznych, które mimo że jest świadczeniem medycznym, to podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług? Jako przykład takich świadczeń możemy podać zabiegi i operacje chirurgii plastycznej. Jak rozwiązał się problem zabiegów chirurgii plastycznej a zwolnieniem z podatku VAT?

Problem ten doczekał się też  rozstrzygnięcia w orzecznictwie TSUE (wyrok z 26.06.2019 w sprawie C‑597/17).

W sprawie m.in. chirurdzy plastyczni zaskarżyli uregulowania belgijskiej ustawy o podatku od wartości. Skargę wnieśli również chiropraktycy i osteopaci. Ich skarga dotyczyła innego zagadnienia : zwolnieniu z opodatkowania czynności medycznych wykonywanych przez osoby niewykonujące zawodu medycznego lub paramedycznego. Skarżący chirurdzy twierdzili, że nie jest uzasadnione rozróżnienie na produkty lecznicze lub wyroby medyczne dostarczane w ramach leczenia o charakterze estetycznym jako podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT  oraz na produkty lecznicze lub wyroby medyczne dostarczane w ramach leczenia terapeutycznego jako zwolnione  z opodatkowania podatkiem VAT.

Opodatkowanie VAT chirurgii plastycznej – jaka jest przyczyna?

Sens skargi chirurgów plastycznych sprowadzał się do następującego twierdzenia : skoro dane świadczenie jest świadczeniem medycznym to powinno ono jako takie korzystać ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem VAT bez względu na to jaki cel ono realizuje. Nie powinno mieć bowiem znaczenia na gruncie opodatkowania to czy świadczenie medyczne lub dostawa towarów i wyrobów medycznych jest związane z jakimś określonym celem skoro cały czas jest to świadczenie medyczne lub dostawa towarów i wyrobów medycznych.

Chirurgia plastyczna nie leczy

TSUE uznał, że odmiennie niż twierdzili i chcieli chirurdzy plastyczni. Po pierwsze przypomniał, że nie wszystkie produkty lecznicze dla celu określenia czy korzystają one zwolnienie z opodatkowania podatkiem VAT powinny zostać uznane za podobne. Czyli stwierdził, że niewystarczające jest dla skorzystania ze zwolnienia od opodatkowania wyłącznie to, przedmiotem świadczenia lub dostawy jest produkt leczniczy.

Po drugie trybunał przypomniał należy wziąć pod uwagę dla oceny tego czy w ogólne dany produkt jest podobny. W tym celu może zostać uwzględnione konkretne wykorzystanie danego świadczenie lub dostawy. Ponadto zaznaczył, że oceny czy dany produkt jest podobny zawsze decyduje punt widzenia przeciętnego  konsumenta.

Cel świadczenia decyduje o zwolnieniu z opodatkowania VAT chirurgii plastycznej

W konsekwencji Trybunał uznał, że wykorzystanie tych samych produktów leczniczych dla różnych celów : albo dla celu terapeutycznego albo dla celu estetycznego to dwa konkretne i różne zachowania. Nie odpowiadają one tym samym potrzebom konsumenta. Innymi słowy : o tym czy dana świadczenia są takie same lub nawet podobne decyduje również cel ich wykonania.

Końcowy wniosek jest taki, że dyrektywa 2006/112 nie zabrania ustawodawcy krajowemu aby w różny sposób dla celu opodatkowania podatkiem VAT lub zwolnienia z tego opodatkowania w różny sposób traktował te same produktu lecznicze w zależności od tego czy służą one celowi terapeutycznemu (korzystają wówczas ze zwolnienie a opodatkowania podatkiem VAT) czy celowi estetycznemu (podlegają wówczas opodatkowaniu VAT).

Czy chirurgia plastyczna może służyć ratowaniu zdrowia?

W tym miejscu można by zadać następujące pytanie czy zabieg estetyczny może jednocześnie leczyć. Co jeżeli operację chirurgiczną wprawdzie wykonuje się bezpośrednio w celu estetycznym ale w dalszej kolejności służy ona ratowaniu zdrowia? Np. dane osoba cierpi na zaburzenia psychiczne wynikające z nieakceptowania swojego wyglądu? Wydaje się, że wówczas wykonanie takiego zabiegu podlega zwolnieniu z opodatkowania podatkiem VAT. Jedynym celem jego wykonania nie jest tylko cel estetyczny.

Więcej o opodatkowaniu podatkiem VAT przeczytasz w naszych wpisach:
1) opodatkowanie VAT usług medycznych pomocniczych
2) związek ze celem terapeutycznym jako wymóg konieczny dla zwolnienie usług medycznych z opodatkowania VAT
3) opodatkowanie VAT usług outsourcingu personelu medycznego